"Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ"

Περιβάλλον και καπιταλισμός

Αρχείο

Ακόμη και ο τόπος που επελέγη για τη διεξαγωγή της Παγκόσμιας Συνόδου για την Αειφόρο Ανάπτυξη θα έλεγε κανείς ότι δικαιώνει όσους μιλούν για την ταξική διάσταση των περιβαλλοντικών θεμάτων και βεβαίως ότι τα κάθε λογής φαινόμενα είναι απόρροια του καπιταλιστικού τρόπου ανάπτυξης.

Στο πολυτελές και πλούσιο προάστιο Σέντον του Γιοχάνεσμπουργκ έχει στηθεί το σκηνικό μιας συνόδου η οποία στο τέλος της το μόνο, ίσως, που θα επικυρώσει θα είναι η συνεχιζόμενη ασυδοσία των πολυεθνικών και των κυβερνήσεων που ελέγχονται από αυτές και ο οριστικός ενταφιασμός μιας προσπάθειας που ξεκίνησε πριν από δέκα χρόνια στο Ρίο ντε Τζανέϊρο με χίλια δυο προβλήματα, και η οποία σκόπευσε να μετριάσει κάπως τις επιπτώσεις που έχει στο περιβάλλον η ανάπτυξη της βιομηχανίας.

Από την αρχή ήταν δεδομένη η άρνηση των ΗΠΑ να συνεργαστούν πάνω στα θέματα μείωσης των ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, της αύξησης της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην κατεύθυνση ενός μοντέλου ανάπτυξης περισσότερο φιλικού στο περιβάλλον. Και εδώ ο μεγαλύτερος ρυπαντής του πλανήτη - οι ΗΠΑ παράγουν το 25% των παγκόσμιων εκπομπών ρύπων προκαλώντας το φαινόμενο του θερμοκηπίου, αν και αντιπροσωπεύουν μόλις το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού - απέδειξε ότι η αδηφάγος πολιτική του κέρδους δεν μπορεί να ανακοπεί ούτε εν όψει του ορατού πλέον κινδύνου μιας ολοσχερούς και ανεπανόρθωτης καταστροφής του πλανήτη. Η στάση των ΗΠΑ και η κατηγορηματική άρνηση του προέδρου Μπους να συμπεριληφθούν στην ατζέντα της συνόδου τα συγκεκριμένα θέματα επιφανειακά αποδεικνύει την ταύτισή του με τα συμφέροντα του πετρελαϊκού λόμπι, το οποίο άλλωστε τον στήριξε στην προεκλογική του εκστρατεία. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, όμως, δείχνει τις πλευρές της καπιταλιστικής λογικής για την ανάπτυξη. Γεγονός που σημαίνει ότι οποιοσδήποτε άλλος να ήταν στη θέση του στον ίδιο βαθμό θα υπέσκαπτε τα θεμέλια μιας τέτοιας συνόδου.

Πάνω στην εξ ορισμού αντίφαση της αειφόρου και παντοτινής ανάπτυξης - ως πότε δηλαδή θα συνεχίζεται η καταστροφή ανθρώπινων και φυσικών πόρων στο όνομα της κερδοφορίας; - στήνεται το κατάλληλο σκηνικό, με τους "κακούς" Αμερικανούς από τη μία, τους "καλούς" Ευρωπαίους από την άλλη και ως συμπλήρωμα έρχονται οι "αναξιοπαθούντες" αναπτυσσόμενοι. Κάποτε βεβαίως όλα τα παραμύθια έχουν ένα τέλος, που μπορεί να μην ικανοποιεί τους συγγραφείς τους. Η υπέρμαχος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ΕΕ, με απόρρητα έγγραφα - τα οποία δημοσιεύονται στη - βρετανική εφημερίδα Ιντιπέντεντ - εισηγείται την αύξηση κατά μία ποσοστιαία μονάδα της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας ως το 2010. Από 4% που είναι σήμερα παγκοσμίως να φτάσει το 5%. Ανακάλυψαν την πυρίτιδα οι ιθύνοντες της ΕΕ, οι οποίοι εμφανίζονταν από το σύνολο σχεδόν του Τύπου να ζητούν αύξηση της παραγωγής αυτής της μορφής ενέργειας σε 15% ως το 2010! Τι περισσότερο δηλαδή προσέφερε η ΕΕ στην ανθρωπότητα με αυτήν τη γενναιοδωρία από τις ΗΑ; Δεν είναι ένα ξεκάθαρο σημάδι ότι - ωφελούμενη και από τη στάση της Αμερικής - η Ευρώπη δεν πρόκειται να καταθέσει εύκολα τα όπλα στον ενεργειακό πόλεμο και αρκείται σε ανέξοδη περιβαλλοντική φιλολογία;

Ήδη δειλά δειλά πολλοί αναλυτές και ανταποκριτές από το Γιοχάνεσμπουργκ επισημαίνουν ότι η ΕΕ δεν προτίθεται, και στην παρούσα φάση δεν μπορεί, να λάβει μονομερή πρωτοβουλία για τη μείωση των ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ουσιαστικά διαμηνύει πως ότι έπραξε μετά τη σύνοδο του Κιότο το έπραξε, και τα περιθώρια στο πλαίσιο του ανταγωνισμού των υπερδυνάμεων έχουν στενέψει. Ωστόσο, μετά τις καταστροφικές πλημμύρες στη Γερμανία, η ΕΕ - και κυρίως η Γερμανία - σπεύδει να υιοθετήσει τη δημιουργία ταμείου για τις φυσικές καταστροφές. Κάτι που μέχρι πρότινος αρνείτο κατηγορηματικά ο καγκελάριος Σρέντερ, αλλά το βλέπει και ως μια χρυσή ευκαιρία να φορτώσει το κόστος της ανοικοδόμησης σε ξένες τσέπες.

Τέλος, ας κάνουμε μια υπόθεση εργασίας για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Πέραν των υπαρκτών προβλημάτων και των πρόσθετων που δημιουργεί η παγκοσμιοποίηση. Στη διάσκεψη, όπως και αλλού, θα ζητηθεί οικονομική βοήθεια, άρση του περιορισμού στις εξαγωγές και κατάργηση των επιδοτήσεων που δίνει στους παραγωγούς του ο πλούσιος Βορράς και πολλά άλλα επίσης καθ΄ όλα δίκαια αιτήματα. Προς ποια κατεύθυνση όμως; Αυτήν που υπαγορεύει η Παγκόσμια Τράπεζα και τα καπιταλιστικά κέντρα. Προς μια εντατική ανάπτυξη του καπιταλισμού. Κάτι που σχεδόν όλοι πλέον αποδέχονται. Σκεφτείτε απλώς την ημέρα που κάθε πολίτης της Κίνας, του Μπαγκλαντές, της Ινδίας ή των χωρών της Αφρικής θα μπορεί να καταναλώνει την ίδια ποσότητα ενέργειας και βιομηχανικών αγαθών με κάθε ευρωπαίο και αμερικανό πολίτη. Είναι απλώς η στιγμή που ο θανατηφόρος βρόγχος του καπιταλισμού θα έχει σφίξει όλη τη γη και δεν θα υπάρχει επιστροφή...

06/09/2002

Τελευταία ενημέρωση

06 Σεπτεμβρίου, 2002

Ποιος είναι ο Παναγιώτης Βήχος;

Υπογράψτε ή δείτε το βιβλίο

 επισκεπτών μου

Επικοινωνία

Πρότεινε αυτήν την σελίδα 

σ' έναν φίλο

Γραφτείτε στην Mailing List 

για να ενημερώνεστε σε κάθε νέα ανανέωση 

Στείλε άρθρο

FORUM

Ελάτε να τα πούμε

Δωρεάν ανταποδοτική διαφήμιση (επικοινωνήστε με τον webmaster)